ಶ್ರೀ ಶಾರದಾ ಸ್ತುತಿಶತಕಂ

ಸ್ತುತಿ ಕರ್ತಾ

ಅಭಿನವ ಕಾಳಿದಾಸಃ ಶ್ರೀ ತೆಲ್ಕಪಲ್ಲಿ ರಾಮಚಂದ್ರ ಶಾಸ್ತ್ರೀ

ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾ : ಶ್ರೀ ಕೇ ಯನ್ ಸೂರ್ಯನಾರಾಯಣ 

ಸಂಸ್ಕೃತ ಉಪಾಧ್ಯಾಯಾಃ 

ಕೇಂದ್ರೀಯ ಪಾಠಶಾಲಾ ,ಮಲ್ಲೇಶ್ವರಂ ,ಬೆಂಗಳೂರು

*******************************************************************************
ನವರತ್ನ ಖಚಿತ ಮುಕುಟಾ
ನ್ನವಫುಲ್ಲಸರೋಜಶೋಣಪಾಣಿತಲಾಂ!
ನವಯಮೃತೇತ್ವಾಂಭಾರತೀ
ನವಮನ್ಯಂದೈವತಂವಿಜಾನೀಮಃ || 71

ಓ ಭಾರತಿ! ನೀನು ನವನವರತ್ನಖಚಿತ ಕಿರೀಟ ಧರಿಸಿರುವೆ. ನಿನ್ನ ಅಂಗೈಯಾದರೋ ಆಗತಾನೇ ಅರಳಿದ ಕಮಲದ ಕೆಂಪು. ನೀನು ಎಲ್ಲನವ್ಯತೆಗಳ ಆಗರ. ಆದುದರಿಂದ ನಿನ್ನನ್ನು ಅಭಿನವ ದೈವವೆಂದೇ ಭಾವಿಸುವೆ.

ಸ್ಥಾಪಿತ ಶ್ರುಂಗಾದ್ರಿಗೃಹಾ
ದೀಪಿತ ಭುವನಾ ಸರಸ್ವತೀರೂಪಾ !
ಕಂಪಿತ ವಿರಿಂಚಿಧೈರ್ಯಾ
ಕಾಪಿಮಯಾರತ್ನದೀಪಿಕಾ z ವಾಪಿ || 72

ಓ ತಾಯಿ ಶಾರದೆ! ಶೃಂಗಗಿರಿ ಪೀಠದಲ್ಲಿ ನೆಲಸಿ, ಸರಸ್ವತೀ ಮೂರ್ತಿ ಸ್ವರೂಪದಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಭುವನವನ್ನೇ ಬೆಳಗುತ್ತಿರುವೆ ನೀನು. ನಿನ್ನ ಈ ರೂಪದಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿ ಅವನ ಮನೋಸ್ತೈರ್ಯವನ್ನು ಸಡಿಲಿಸಿರುವೆ ನೀನು. ಅಂಥಹ ರತ್ನದೀಪಿಕೆಯಂತಿರುವ ನೀನು ಕೃಪೆಯ ಕಟಾಕ್ಷ ನನ್ನಮೇಲೆ ಬೀರಿ, ಭಾಗ್ಯರಾಶಿಯನ್ನೇ ಕಲ್ಪಿಸಿರುವೆ.

ಪ್ರಾಲೇಯ ಶೈತ್ಯ ಮದಹರ
ಶೀಲೇಕ್ಷಣ ವೃಷ್ಟಿ ಮಂಬ ! ಮಯಿದೀನೇ !
ಬಾಲೇಂದು ನಿಟಿಲ ತಿಲಕೇ
ಬಾಲೇಕುರು ಶಾರದೇ ! ದೃತಂ ಸುಖದಾಂ || 73

ಓ ಶಾರದೆ! ಶರದೃತು ಮುಗಿದೊಡನೆ ಬರುವ ಹೇಮಂತ ಋತುವಿನ ಶೈತ್ಯವನ್ನು ಮೀರಿದ ಶೀತಲದೃಷ್ಟಿ ಯನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ನನ್ನ ಮೇಲೆ ಹರಿಸು. ಓ ತಾಯಿ! ನಿನ್ನ ನೊಸಳಿನ ಮೇಲೆ ಇರುವ ತಿಲಕದಲ್ಲಿ ಬಾಲಚಂದ್ರನು ವಿರಜಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಓ ಜನನಿ! ನನಗೆ ಸುಖವನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸು.

ಮಹಿತ ಪಯೋಧರ ಮಿಲಿತಾ
ಮಹಿಮವತೀಶೃಂಗಶೈಲ ಮನುಭಾಂತಿ !
ಮಮತಾದುರ್ಭಿಕ್ಷಮ್ಮೇ
ಮನಸಿಸಿತಾ ಶಾರದಾ ತಟಿತ್ಕುರ್ಯಾತ್ || 74

ಓ ತಾಯಿ! ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯಗಳೆಂಬ ಎರಡು ಪಯೋಧರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿ ಶೃಂಗಗಿರಿಯ ಪೀಠದಲ್ಲಿ ಮಹಾಮಹಿಮೆಯಿಂದ ವಿರಾಜಿಸುತ್ತಿರುವೆ. ನಿನ್ನ ವಾತ್ಸಲ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ತಪಿಸುತ್ತಿರುವ ನನ್ನ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಿ ಕೃತಾರ್ಥನಾಗುವಂತೆ ಮಾಡು ತಾಯಿ.


ಅಂಗೀಕೃತ ಸುಸ್ವರ ಗತಿ
ಸಂಗೀತಾರಂಭ ಸಂಭ್ರುತಾನಂದಾ !
ರಂಗೀಕೃತ ಶೃಂಗಗಿರೀ
ರ್ಭಂಗೀಭಮ್ಯೇತು ಮೇಗಿರಾಂ ವಾಣೀ || 75

ಓ ತಾಯಿ! ಸಂಗೀತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಗತಿಗಳೂ ನಿನ್ನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುತ್ತಾ ಆನಂದಿಸುತ್ತಿವೆ. ನೀನು ನೆಲಸಿರುವ ಶೃಂಗಗಿರಿಯೇ ಸಂಗೀತಕಲೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ರಂಗಸ್ಥಳ. ಅಂಥಹ ಓ ತಾಯಿಯೇ ! ನನ್ನ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ನೀನು ನೆಲಸಿ ನನ್ನನ್ನು ಧನ್ಯನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡು.

__________________________________________________

మహాకవి శ్రీ తెల్కపల్లి రామచంద్ర శాస్త్రి ప్రణీతం

శ్రీ శారదా స్తుతి శతకం

శరత్కౌముదీ ఇత్యాఖ్యయా తెలుగు వ్యాఖ్యయా సమేతం

తెలుగు వ్యాఖ్యాతా :

డా !! ఆయాచితం నటేశ్వరశర్మా

విశ్రాంత ప్రాంశుపాలః,ప్రాచ్య విద్యాపరిషత్ ప్రాచ్య

 కళాశాలా,కామారెడ్డి 

విశ్రాంత ప్రాచ్యభాషాపీఠాధిపతిః,ఉస్మానియా విశ్వ విద్యాలయః
____________________________________________________

నవరత్న ఖచిత ముకుటా
న్నవఫుల్లసరోజశోణపాణితలాం!
నవయమృతేత్వాంభారతీ
నవమన్యందైవతంవిజానీమః !! 71

ఓ భారతీ! నీవు అభినవరత్నాలతో పొదిగిన కిరీటాన్ని ధరిస్తావు.లేతగా పూచిన కమలంవంటి అరచేయినీది.ఇలా అన్ని నవ్యతలనూ కలిగిన నిన్ను ఒక అభినవ దైవంగా నేను భావిస్తాను.

స్థాపిత శ్రుంగాద్రిగృహా
దీపిత భువనా సరస్వతీరూపా !
కంపిత విరించిధైర్యా
కాపిమయారత్నదీపికా z వాపి !! 72

ఓ తల్లీ ! నీవు శృంగేరి పీఠంపై చక్కగా స్థాపింపబడి,సమస్త ప్రపంచాన్ని వెలిగింపజేస్తున్నవు.సరస్వతీ మూర్తివై కొలువబడుతున్నావు.నీవు నీ రూపంతో బ్రహ్మదేవుని ఆకృష్టుని చేసి,అతని మనోధైర్యాన్ని సడలింపజేసావు.అటువంతి అతిలోక సౌందర్యం నీది.అలాంటి రత్న దీపానివైన నీవు నన్ను కటాక్షిచడానికి,భాగ్య రాశివై కరుణించావు.

ప్రాలేయ శైత్య మదహర
శీలేక్షణ వృష్టి మంబ !మయిదీనే !
బాలేందు నిటిల తిలకే
బాలేకురు శారదే ! దృతం సుఖదాం !! 73

శరదృతువు ముగియగానే వచ్చే హేమంతఋతువులోని శీతలాన్ని కూడా మించిన చల్లని నీచూపులను ఎల్లఫ్ఫుడూ నాపై కురుపించు తల్లీ! నీ నొసటిపై బొట్టువలె చంద్రుడు విరాజిల్లుతున్నాడు.అలాంటి ఓ జననీ! నాపై నీదయను కురిపించు.

మహిత పయోధర మిలితా
మహిమవతీశృంగశైల మనుభాంతి !
మమతాదుర్భిక్షమ్మే
మనసిసితా శారదా తటిత్కుర్యాత్ !! 74

ఓ తల్లీ! సంగీత సాహిత్యాలు అనే పయోధరాలతో నీవు అలరారు తున్నావు. శృంగేరి పీఠంపై అద్భుతసౌందర్య రాశివై విరాజిల్లుతున్నావు.నీవాత్సల్యంకోసం తపిస్తున్న నాఎదలో నీవు మెరుపుతీగవై భాశిస్తూ,నన్ను కృతార్థుని చేయు తల్లీ!

అంగీకృత సుస్వర గతి
సంగీతారంభ సంభ్రుతానందా !
రంగీకృత శృంగగిరీ
ర్భంగీభమ్యేతు మేగిరాం వాణీ !! 75

ఓ తల్లీ ! సంగీత శాస్త్రాలలోని సకలగతులూ నిన్ను స్తుతిస్తూ ఆనందిస్తున్నాయి.నీవు నిలచియున్న శృంగేరి పర్వతమే సంగీత కళాప్రదర్శనకు రంగస్థలం.అలాఆంటి తల్లీ! నామాటల తీరులో నీవు నిలచి,నన్ను ధన్యున్ని చేయు.


Comments

Popular Posts